Sociale bewegingen eisen inspraak

 Van 20 tot 24 februari stond sociale bescherming centraal op de agenda van 12 Aziatische partners van Wereldsolidariteit (WS), die in Dhaka in een workshop bijeenkwamen. Shiran (Sri Lanka), Leizyl en Robert(Filippijnen), Eduard (Indonesië), Rajamani, Gauri, Patil, Chetan en Felix (India), Kadir (Bangladesh), en Damodar en Meena (Nepal); uit verschillende hoeken van Azië kwamen 29 leiders van sociale bewegingen en vakbonden samen om ervaringen uit te wisselen en plannen te maken met de hulp van een gezamenlijk concept over sociale bewegingen.

Het gaat bij sociale bescherming om alle soorten maatregelen die genomen worden om te verhinderen dat mensen uitgesloten worden en in armoede terecht komen. De meest gekende maatregelen zijn systemen van sociale zekerheid, en premies voor de armste en meest kwetsbare groepen. Maar daarnaast hebben initiatieven om toegang te krijgen tot onderwijs, beroepsopleiding en microkredieten ook een niet te onderschatten effect. En werken aan sociale verandering op zich, zich aansluiten bij sociale bewegingen die mee helpen uw rechten te verdedigen: ziedaar al een belangrijke hefboom om uitsluiting te voorkomen.

Yunus steunt sociale bewegingen

De voorbije week was in menig opzicht hectisch: de viering van 40 jaar Gonoshasthaya Kendra – GK met duizenden aanwezigen, deelname aan de optocht in Dhaka n.a.v. International Language Day (de grootste jaarlijkse manifestatie in Bangladesh), de workshop die we met Wereldsolidariteit (WS) organiseerden rond sociale bescherming.

De freedom fighters worden geëerd
tijdens de plechtigheden.

Ontstaan tijdens de Liberation War is GK steeds een unieke pionier geweest van een integrale ontwikkeling van lokale gemeenschappen vanuit de zorg basisgezondheidszorg te verlenen aan de allerarmsten en kwetsbare groepen zoals ouderen, vrouwen en kinderen. Gezondheid is voor GK meer dan het goed functioneren van lichaam en geest. Sociale en economische factoren spelen een belangrijke rol. Daarom zet GK ook in op onderwijs, jobcreatie, landbouw, en gezonde voeding. GK bracht heel wat vernieuwing met verregaande gevolgen voor de samenleving. Meest frappant is de consequente promotie van de rol van de vrouw, vooral uit arme gezinnen.

GK als bruggenbouwer

De laatste dagen kon je voelen en vooral zien dat er iets speciaals op til is. Elke dag begint met zogenaamd ‘agricultural work’: werken in de tuin. Maar de laatste dagen was het vooral opkuisen en schoonmaken, snoeien en kleurrijke bloemen planten. En als ik zeg dat de dag zo begint, dan is dat letterlijk te nemen. Want om 6.30 uur zijn we met minimaal vijftig in de weer om alles netjes te houden. De schilders zijn weg, de schrijnwerkers en andere ambachtslui ook. Gisterenavond tot in de late uurtjes kwamen de studenten die op de campus wonen alle vergaderlokalen kuisen en op orde zetten. In de eetzaal kregen de stoelen een passend kleedje. Kalpna, die verantwoordelijk is voor de logies, komt fier aanwijzen dat er nieuwe lakens zijn gemaakt voor de bedden. Vanmorgen werd nog een nieuwe trap getimmerd voor het podium in de grote zaal en als ik vandaag laat vanuit Dhaka terug (thuis) kwam, dan blijkt alles onder controle te zijn. Laat het volk maar komen. Vanaf morgen tot en met maandag worden telkens minimaal duizend gasten verwacht om deel te nemen aan de viering naar aanleiding van het veertigjarig bestaan van GK.

Grondtekeningen worden herschilderd

En de internationale gasten kwamen de laatste dagen al binnengedruppeld. David werkt in Mexico al ruim dertig jaar in de community based health care, met speciale aandacht voor mensen met een lichamelijke beperking. En zo voelen ze zich verwant met GK:

Een stuk zeep voor 16 eurocent

Met de riksha door district Lalmatia

De eerste week is voorbij gevlogen. Ik zit hoog en droog tijdelijk gehuisvest in een kamerke op het vijfde verdiep van het vormingscentrum van GK. Zeer rustig gelegen, zo'n dertig km buiten de stad. Maar hier reken je niet in afstand maar in tijd. Toen we eergisterenavond bij Maya, de voorzitster van GK, op bezoek gingen, kostte ons dat tweeëneenhalf uur rijden voor amper veertig km. Ja, qua verkeer is Dhaka een verschrikking. Deze stad behoort niet voor niets tot de 10 slechtste steden om te wonen. Daarom vermijden we naar het centrum van de stad te gaan want dat is helemaal niet te doen. En als we gaan, proberen we zoveel mogelijk zaken te combineren.

Donderdag hebben we een eerste verkennende tocht gemaakt in de stad op zoek naar een geschikte woonplaats. Dat is niet eenvoudig. De prijzen zijn vrij hoog en een klein appartement is niet te vinden; alles is vrij ruim ingemeten. Bovendien is het geraadzaam een woonst te nemen met generator (om de stroompannes op te vangen die er vanaf april meer zulen komen) en met airco (want vanaf juni stijgt het kwik boven veertig graden). Sohrab en Tarique, twee van mijn bekenden die in deze omgeving wonen en werken, kijken alvast mee uit. Volgende week gaan we terug een kijkje nemen.

Vrijdag was het hier zondag. In een moslimland als Bangladesh is dat normaal.

Loslaten

Zondag 29 januari jl. werd ik door onze parochie in de bloemekes gezet. Een woord van dank voor het vele werk in de parochie was de hoofdtoon. Mijn dank om alle gekregen kansen is er niet minder om. Het was bij wijlen een emotioneel moment van afscheid. Ik heb de gelegenheid genomen te vertellen, waarom ik deze stap gezet heb. Want, toegegeven, dit is niet gewoon; dit is geen voor de hand liggende stap; zeker niet voor iemand die er al meer dan drievierde van zijn beroepsloopbaan heeft opzitten. Ik beschouw deze stap dus ook als een sluitstuk op mijn professionele carrière. In mijn loopbaan hebben volgende elementen steeds voorop gestaan: solidariteit stimuleren en organiseren; samen werken aan rechtvaardigheid; beweging maken via ondersteuning en versterking van zelfredzame groepen. Ik noem mezelf een gelukzak, omdat ik gedurende een kleine veertig jaar dit soort werk heb mogen verrichten. Maar ik moet ook bekennen dat ik hier de gelegenheid neem om een steeds aanwezige, in stilte gekoesterde droom in vervulling te laten gaan: werken in de derde wereld, in het zuiden. Een droom die voor mijn naaste omgeving niet echt onbekend was.

Door de jaren heen heb ik bij mezelf vastgesteld dat de wereld meer is dan iets wat buiten mezelf ligt en dat ik wil ontdekken; meer dan iets wat aantrekt omdat het vreemd, exotisch, of gewoon anders is. Ik heb gaandeweg geleerd dat ik me bij vreemde mensen, in vreemde

culturen en ja, ook wel een beetje bij andere religies ook thuis kan en mag voelen. Wat er in de wijde wereld gebeurt, trekt me aan. Sommigen noemen dat ‘roeping’.

Van de sneeuw naar de zon

Zaterdag 4 februari. Buiten heeft het min 15 gevroren. Vriezemanneke doet flink zijn best. Lang heb ik daar niet van kunnen genieten, want ik ben vertrokken naar Bangladesh, om van daaruit de komende jaren in Azië te werken aan waardig werk en sociale bescherming, samen met de vele sociale bewegingen, die op de steun van Wereldsolidariteit kunnen rekenen. Misschien moet ik dus eerst vertellen wat ik ginder ga doen. Kort, bij wijze van eerste kennismaking.

Als mensen me vragen ‘welke projecten heeft Wereldsolidariteit?’, ‘wat doet Wereldsolidariteit?’, is mijn antwoord gewoonlijk: ‘niets’. Wereldsolidariteit doet niks; het zijn de partnerorganisaties – lokale en nationale sociale bewegingen – die al het werk doen; zij bepalen wat ze doen en hoe ze het doen. Sociale bewegingen zijn immers organisaties waar mensen hun toekomst zelf in handen nemen om betere levens- en werkomstandigheden te realiseren voor zichzelf, hun gezinnen en hun mede-lotgenoten. Diegenen die het initiatief nemen, hebben ook de vruchten van de inspanningen. Niemand komt het in hun plaats doen: vrouwen voor vrouwen, arbeiders voor arbeiders, jongeren voor jongeren. En Wereldsolidariteit steunt en versterkt deze reeds bestaande initiatieven, waarbij waardig werk en sociale bescherming centraal staan.

Neem het voorbeeld van NDWM in India: huispersoneel – domestic workers – zijn er na een lange strijd van meer dan 25 jaar in geslaagd om eindelijk als arbeidsters erkend te worden. Sinds de goedkeuring van een internationale conventie in juni vorig jaar krijgen miljoenen arbeidsters uitzicht op meer waardige arbeid.

Kinderarbeid, slavernij en barslechte werkomstandigheden kunnen ze hopelijk achter zich laten.

Een ander voorbeeld komt uit Bangladesh;

Vrijdag 10 februari 2012. Dit is mijn eerste bericht. Zeg maar: een test. Ik moet deze wijze van communiceren nog leren en al doende leert men. Met vallen en opstaan. En ... nooit te oud om te leren.

Jullie zullen allemaal benieuwd zijn naar mijn eerste wedervaren. Ik moet eerlijk zeggen dat ik de winter in België al niet meer mis. Is besef het eigenlijk niet dat het daar koud is, want hier is het overdag al behoorlijk warm: tot naar de dertig graden toe.

Ik heb twee berichten klaargemaakt die ik eigenlijk als eerste berichten wilde versturen: eentje over wat soort werk me hier te wachten staat en eentje om wat te vertellen waarom ik dit nu doe. Die zal ik dus later posten. De foto hieronder is genomen door de organisatie waar ik nu verblijf: Gonoshasthaya Kendra, kortweg GK - en dat staat voor geneeskunde voor het volk. GK zal ik later nog uitgebreider kunnen voorstellen.


Medical Camp GK - Januari 2012

Op deze blog heb ik - eigenlijk heeft Nele van WS dat gedaan; bedankt Nele - al wat foto's gezet die via beelden proberen de sfeer en het werk van Azië op te roepen. Bij mijn berichten zal ik in de toekomst proberen telkens voldoende illustratie te zetten.

Deze blog werkt zoals iedere andere blog. Je leest het of niet en je reageert of niet. Het staat jullie dus vrij er een actieve blog van te maken of niet. Ik beloof in ieder geval regelmatig info te posten. Al zal dat in het begin wat meer zijn dan achteraf omdat in he begin alles nog nieuw is er er dus een heleboal zal te vertellen zijn. ik verwittig alle mensen waarvan ik een email adres heb. Maar je mag mijn blog natuurlijk ook aan andere mensen doorsturen; hoe meer zielen, hoe meer vreugd.

Ziezo. tot hier dus het eerste bericht. Benieuwd of het tot bij jullie geraakt.